आजकल मानिसहरु हेडफोन धेरै प्रयोग गर्न थालेका छन् । अफिसको काम होस् वा घरमा गीत सुन्ने होस्, चलचित्र तथा सिरिज हेर्ने होस्, हरेक काममा हेडफोनको प्रयोग गरिन्छ ।
कतिपय मानिसहरू घण्टौंसम्म कानमा हेडफोन लगाएर हिँड्छन् वा व्यायाम गर्छन्। मानिसहरूले यात्रा गर्दा पनि हेडफोन बढी प्रयोग गर्छन्। राती सुत्दा पनि इयरफोन लगाउँछौं । यदि तपाईमा पनि यस्तो बानी छ भने होसियार हुनुहोस्, किनकि तपाईको यो बानीले तपाईको कान बिगारेर तपाईलाई बहिरो बनाउन सक्छ ।
के तपाईलाई थाहा छ हेडफोन वा इयरफोन लामो समयसम्म प्रयोग गर्दा के के हानि हुन सक्छ र यसबाट कसरी बच्ने ?
हेडफोनले तपाईलाई बहिरो बनाउन सक्छ – यदि तपाइँ दिनको 8-9 घण्टा हेडफोन लगाएर काम गर्नुहुन्छ भने, यसले तपाइँको स्वास्थ्यमा असर गर्न सक्छ। यसले छिट्टै बहिरोपन निम्त्याउन सक्छ। लामो समयसम्म हेडफोन लगाउनाले कानमा हावा र अक्सिजन कम हुन्छ, जसले यो समस्या निम्त्याउन सक्छ।
चर्को आवाज खतरनाक हुन्छ – चर्को आवाज हेडफोनको माध्यमबाट सिधै कानमा पुग्छ, जसले कोशिकाहरूलाई असर गर्न सक्छ, किनभने कानको भित्री भाग धेरै नाजुक हुन्छ। धेरै कोशिकाहरू धेरै पातलो हुन्छन्। यो कान भित्र रहेको कोशिकाहरू हुन् जसले कानको माध्यमबाट मस्तिष्कमा आवाज पठाउँछन्। ठूलो आवाजले यी कोशिकाहरूमा दबाब दिन्छ।
कानको पर्दा फुट्न सक्छ – लामो समयसम्म हेडफोन लगाएर चर्को स्वरमा संगीत सुन्दा पनि कानको पर्दा फुट्न सक्छ। विज्ञहरूका अनुसार ८५ डेसिबलभन्दा माथिको आवाज २ घण्टाभन्दा बढी सुन्नुभयो भने कानमा क्षति पुग्न सक्छ । जबकि १०५ देखि ११० डेसिबल लेभलको आवाजले ५ मिनेटमा कान बिग्रन्छ ।
हेडफोन र इयरफोन लगाउँदा के कुरामा ध्यान दिनुपर्छ?
१. हेडफोन लगातार प्रयोग नगर्नुहोस्। हावा र अक्सिजन कानमा पुग्ने गरी समय-समयमा यसलाई हटाउनुहोस्।
२. यदि तपाइँ संक्रमणबाट बच्न चाहनुहुन्छ भने, समय समयमा हेडफोनको रबर सफा गरिरहनुहोस् वा यसलाई बदल्नुहोस् र नयाँ सेट प्रयोग गर्नुहोस्।
३. तपाईंले हेडफोनमा धेरै ठूलो स्वरमा संगीत सुन्नुहुन्न, तर ६० देखि ७० डेसिबलको स्तरमा मात्र।
४. सुत्दा हेडफोन प्रयोग गर्नु हुँदैन।
६. यदि तपाईंलाई कानमा दुखाइ वा हल्का झुम्का महसुस हुन्छ भने, डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्।
७. अत्यावश्यक हुँदा मात्र हेडफोन प्रयोग गर्नुहोस् र निरन्तर प्रयोग नगर्नुहोस्।
